پركلرواتيلن

پركلرواتيلن يا تترا كلرواتن (perc)، كلرو كربني با فرمول Cl2C=CCl2 و مايعي بيرنگ است كه در خشك شويي پارچه ها كاربرد زيادي دارد و به همين دليل از آن تحت  عنوان "مايع خشك شويي" نام برده مي شود. اين ماده بوي شيريني دارد كه در غلظت يك پي پي ام قابل حس است. توليد جهاني اين محصول در سال 1985 حدود يك ميليون تن بوده است. جرم مولكولي اين ماده g/mol 82/165و نقطه جوش آن 121 درجه سلسيوس است. مايعي سنگين ، با بوي اتري و غير قابل اشتعال است. در آب نامحلول و در مقابل رطوبت پايدار است اما در اتر و الكل و بسياري از مايعات آلي قابليت انحلال و اختلاط دارد. ساختار شيميايي  تترا كلرواتيلن،يك هيدرو كربن كلردار با فرمول مولكولي C2Cl4 است. اين مولكول از دو اتم كربن و ۴ اتم كلر تشكيل شده است. اين اتم هاي كربن، به وسيله يك پيوند دو گانه به يكديگر متصل مي شوند. ساختار مولكولي پر كلرواتيلن در زير نشان داده شده است. ساختار شيميايي تتراكلرواتيلن توليد  پركلرواتيلن را اولين بار مايكل فارادي در سال ۱۸۲۱ كشف كرد. وي كربن دي كلرايد را از تجزيه حرارتي هگزا كلرواتان در دماي بالا سنتز كرد. C2CL4 + CL2              –  >             C2CL6 كربن تترا كلرايد و هگزا كلروبوتادين محصولات جانبي اين واكنش هستند. CL2C=CCL2 + 4 HCL               –  >            CLCH2CH2CL + 3 CL2 تري كلرواتيلن محصول جانبي اين واكنش است كه به روش تقطير از جدا مي شود. در حال حاضر، پركلرواتيلن، از روش كلردار كردن هيدروكربن هاي خاص، كلردار كردن اتيلن دي كلرايد و اكسي كلرونيزاسيون توليد مي شود.  كاربرد ها   علاوه بر مواردي كه پيشتر در توصيف كاربردهاي پركلرواتيلنبيان شد موارد زير را نيز مي توان از مهمترين موارد استفاده از آن در صنايع دانست.

• تميزكردن – خشك كردن پارچه (خشكشويي) – نساجي
• ماده خام براي توليد مواد شيميايي كلراته
• پاك كردن فرش و انواع لكه ها
• احياي كاتاليست صنعتي
• روان كننده ها
• ساخت چوب مبل
• عايق بندي و روانسازي چسب ها
• پاك كننده چربي و حلال پاك كننده
• پوشش و پوليش سنگ وفلز
• رنگ، جوهر و محصولات پاك كننده جوهر
• توليد لاستيك وپلاستيك
• مصارف آزمايشگاهي
• استفاده در صنايع برودتي به عنوان ماده خام براي ساخت هيدروفلوئور كربن HFC 134a به عنوان جايگزين مبرد هاي كلروفلوئور كربن
• در صنايعي مانند اتومبيل سازي و يا صنعت هوا و فضا به منظور بخارشويي سطوح فلزي در مراحل مختلف ار محصول فوق استفاده مي شود. نقطه ي جوش بالاي اين ماده باعث مي شود تا واكس ها و آلودگي هاي داراي نقطه ي ذوب بالا به راحتي از بين بروند.
•  استخراج چربي ها ، حل كردن لاستيك ، از بين بردن رنگ ، بازيابي گوگرد و به عنوان حلال حامل سيليكون ها

اثرات تماس با PCE : افرادي كه به طور مستمر به واسطه شرايط و محيط كاري يا حتي زندگي با اين ماده سروكار داشته باشند در معرض خطرات كوتاه مدت و بلند مدت خواهند بود كه اين خطرات شامل موارد زير است: تماس كوتاه مدت تنفس دوز بالا از پركلرواتيلن در مدت زمان كوتاه اثرات زير را به همراه دارد:

• آثار سرماخوردگي
• خواب آلودگي
• سردرد
• تهوع و استفراغ
• عدم تعادل و هماهنگي
• سوزش چشم و دستگاه تنفسي
• در تماس با پوست باعث التهاب و قرمزي آن مي ش

ايمني : در هنگام كار با پركلرواتيلن حتما لباس محافظ مناسب ، دستكش ، شيلد صورت ، هود و چشم شوي نياز است